درمیان این همه سکوت بسیاری از رسانه‌های جمعی و خاموشی متولیان و مدیران فرهنگ و مواریث فرهنگی کشور، با مشاهده دامنه تخریب ها و کم توجهی ها به دارایی های فرهنگی گویی جنگی علیه مواریث تاریخی، فرهنگی و معنوی میهن ما آغاز شده که به جرات می توان گفت در هیچ دوره‌ای از تاریخ ملت ما با چنین وسعت و مقیاسی سابقه نداشته است،تخریب گسترده اماکن و محوطه ها و شمار قابل توجه زیست بومگاه های کهن به لحاظ حجم و وستعت تراکم و تنوع شانه به شانه کشور ایران عزیز را سائیده است. این سکوت وهم انگیز اربابان جراید که در بیان بی مقدارترین موضوعات قلم فرسایی نمایند لیک در برابر این همه نابودی آثار سکوت معنادار را پیشه و اندیشه خود کرده اند.با اینکه شمار کشورهایی که به‌لحاظ غنای مواریث فرهنگی و حجم آثار و منابع باستانی و تاریخی در سطح جامعه‌ی جهانی از موقعیت ممتاز ایران برخوردارند، از شمار انگشتان دست‌های ما بیشتر نیست؛ اما متأسفانه این میراث غنی اینک دهه‌هاست که در سراسر کشور در معرض تخریب‌های گسترده و نابودی قرار گرفته است .ملتی که هریک خود سنگربان میراث فرهنگی می توانست باشد امروز بی تفاوت در برابر مرگ خاموش و بیصدای میراث فرهنگی خویش تنها نظاره گر نابودی بناها و اتلال و محوطه های کهنسنگی شده است.اوضاع رقت بار فعلی حاکم بر بدنه آثار باستانی و میراث تاریخی همه ما را می آزارد و بر همه اینها خشک شدن تالابها و دریاچه های کوچک و بزرگی که نشانه ای بود بر خاک میهن عزیزمان ایران دلها را بس بیشتر می سوزاند. گویی در این برهه از زمان ، ایران زمین به خشکی ابدی دچار خواهد شد.
لیست زیر اندکی از هزاران بنای تاریخیست که در انتهای راه قرار دارند:
دریاچه ارومیه: نام کهن این دریاچه چیچَست بوده‌است. این واژه، واژه‌ایست از زبان اوستایی و پارسی باستان و تلفظ آن چَئِچَستَ بوده‌است. دریاچهٔ چیچست در اسطوره‌های ایرانی نقشی بنیادین دارد. عرصهٔ بسیاری از رویدادهای مهم زندگی کیخسرو، کرانهٔ این دریاچه بوده‌است. دژ بهمن که کیخسرو در نبردی غول‌آسا و سهمگین آن را می‌گشاید و از چنگ دیوان به‌در می‌آورد، در نزدیکی همین دریاچه بوده و بسیاری از اسطوره‌های دیگر.
پل دختر واقع در میانه: اثری که به دلیل بی توجهی رو به مرگ است
آرامگاه کورش بزرگ که مقبره کورش دوم هخامنشی ملقب به کورش بزرگ یا کورش کبیر است، بنایی بی‌پیرایه ولی با معماری منحصر به فرد، در فاصله حدود یک کیلومتری جنوب غربی کاخ‌های پاسارگاد است. این بنا از همه سوی دشت مرغاب پیداست، به‌ویژه اگر از سمت جنوب غربی از راه باستانی گذر کنیم و از تنگه بلاغی وارد دشت شویم، نخستین چیزی که جلب توجه می‌کند آرامگاه کوروش است.این اثر در سال ۲۰۰۴ میلادی به عنوان زیر مجموعه پاسارگاد تحت شماره ۱۱۰۶ در میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌است
نقش شیر تخت جمشید: تخلخل بیش از حد سطوح نقش شیر ایجاد شده و ادامه دارد
روند تخريب حمام تاريخي بيشابور:بقاياي يک حمام تاريخي مربوط به دوره اسلامي که در قلب شهر تاريخي بيشاپور در نزديکي کازرون واقع شده در پنجسال گذشته آرام آرام تخريب شده و از بين رفت. اين حمام که درست در مرکز شهر بيشاپور واقع شده بعد از دوره اسلامي در اين شهر ساخته شد و به لحاظ معماري و نوع سفال هايي که در کف آن به کار رفته است بي نظير بود.
سنگ‌نگاره‌هاي شانديزکه سنگفرش ويلاها مي‌شود:اگر سنگ‌نگاره‌هاي غار ميرملاس لرستان به سبب واقع شدن در يك منطقه كوهستاني صعب‌العبور و خالي از سكنه، امكان حفاظت روزانه را از دست داده و در حال نابودي است، سنگ‌نگاره‌ها و گنجينه‌هاي تاريخي خراسان رضوي به دليل واقع شدن در منطقه‌اي خوش آب و هوا و توريستي كه مي‌تواند محل مناسبي براي احداث بناها و ويلاهاي ييلاقي باشد، مورد بي‌توجهي و بي‌مهري قرار گرفته است، خصوصا ساخت ويلاها و ساختمان‌هايي با سنگ‌هاي بيرون آمده از دل اين كوه‌هاي تاريخي بر اين بي‌توجهي و تخريب دامن زده است.
سی‌وسه‌پل یا پل الله‌وردی خان یا پل جلروی زاینده رود در شهر اصفهان زده شده‌است. این پل که شاهکاری بی همتا از آثار دوره پادشاهی شاه عباس یکم است، به هزینه و بازبینی سردار سرشناس او الله وردی خان بنا شده‌است. نام‌های دیگر این پل «سی و سه پل» و «پل سی و سه چشمه» و «پل چهارباغ» و «پل جلفا» و سرانجام «پل زاینده رود» است. تاریخ بنای این پل را شیخ علی نقی کمره‌ای شاعر زمان شاه عباس در شعری به گونه ماده تاریخ، سال ۱۰۰۵ هجری به حساب آورده‌است و این سال، درست هم‌زمان با روزهایی است که خیابان بی‌همتای چهارباغ هم ساخته شده‌است. این پل نزدیک ۳۰۰ متر درازا و ۱۴ متر پهنا دارد و درازترین پل زاینده رود است. در دوره صفویان مراسم جشن آبریزان یا آب‌پاشان در کنار این پل صورت می‌گرفته‌است و در سفرنامه‌های جهانگردان اروپایی آن دوران اشاراتی به برگزاری این جشن شده‌است. ارامنه جلفا هم مراسم خاج‌شویان خود را در محدوده همین پل برگزار می‌کرده‌اند
چهار طاق یکی از آثار تاریخی دهستان فداغ از توابع بخش گراش شهرستان لارستان واقع در استان فارس کشور ایران می‌باشد که در واقع یک کاروانسرای قدیمی بوده و مسافران بین راهی در آنجا استراحت می‌کرده‌اند. این بنا دارای چهار طاق می‌باشد که در قسمت ورودی‌های آن قرار دارد.مصالح بکار رفته در آن سنگ و گچ و ساروج می‌باشد.متاسفانه این بنای تاریخی بدلیل بی توجهی مسولان در حال تخریب می باشد .
شیرهای سنگی خوزستان از تاریخ حذف میشوند:بی توجهی به ساماندهی این آثار تاریخی شیرهای سنگی را در مسیری قرار داده که انتهای آن به نابودی آثار و حذف از تاریخ میراثی این سرزمین می‌رسد.
قسمتی از تخریب گنبد سلطانیه در زنجان
نقش رستم نام مجموعه باستانی در شهرستان مرودشت استان فارس ایران است که یادمان‌هایی از ایلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده‌است. آرامگاه چند تن از پادشاهان هخامنشی (از جمله داریوش بزرگ و خشایارشا)، نقش برجسته‌هایی از وقایع مهم دوران ساسانیان (از جمله تاجگذاری اردشیرپاپکان و پیروزی شاپور اول بر امپراتوران روم)، بنایی موسوم به کعبه زرتشت و نقش‌برجسته ویران‌شده‌ای از دوران ایلامیان در نقش رستم قرار دارد.در این تصویر به خوبی وضعیت نابسامان یکی از کتیبه های ساسانی در نقش رستم قابل مشاهده است. همانطور که در این تصویر می بینید، بخش اعظمی از نوشته های این کتیبه به علت قرار گرفتن در معرض عوامل مخرب طبیعی در حال محو شدن و نابودی است. در این تصویر همچنین خوردگیهای ناشی از ضعف موجود در ساختار سنگ به خوبی قابل رویت است.
بخشی از آثار باستانی دشت پاسارگاد که در حال تخریب است
بخشی از آثار باستانی دشت پاسارگاد که در حال تخریب استو همچنین :
محوطه باستانی بيستون: بر اثر فعاليت شرکت پتروشيمی در محوطه آن و حفر کانال در معرض خطر قرار دارد.
محوطه باستانی دوره عيلامی در شوش: بر اثر فعاليت های کشاورزی پيش از شناسايی و کاوش نابود شد. از اين محوطه با قدمت بيش از ۱۳۰۰ سال پيش از ميلاد، به عنوان يکی از محوطه های بسيار مهم ياد می شود.
معبد باستانی چغازنبيل: اين معبد تاريخی ۳۵۰۰ ساله بر اثر فعايت های اکتشاف نفت آسيب ديده و در صورت تداوم انفجارها برای اکتشاف ذخاير گاز و نفت نابود می شود.
مجمسه جمشيد جم و غار آدم: اين آثار که در محوطه کوه پرديس در استان بوشهر قرار دارند بر اثر فعاليت های شرکت های نفت و گاز در عسلويه در معرض آسيب قرار گرفته اند.
دشت باستانی مغان و محوطه اولتان قالاسی: محوطه ای تاريخی و ناشناخته در اطراف اردبيل که بر اثر فعاليت کارخانه ها و جمع آوری زباله در آن در معرض نابودی قرار دارد.
محوطه باستانی جيرفت: محوطه تاريخی طی سه سال و با هجوم صدها کاوشگر غير مجاز به آن غارت شد. به گفته منتقدان، بی توجهی متوليان ميراث فرهنگی و نهادهای دولتی سبب شد تا اغلب آثار اين محوطه تاريخی پيش از شناسايی مورد سرقت قرار گيرد.
محوطه باستانی خوزستان: محوطه ای که به گفته کارشناسان، ميراث دار تمدن کهن ايرانيان است. اين محوطه تاريخی در پی آغاز آبگيری سد کارون سه در حال به زير آب رفتن است.
توس و مقبره فردوسی: عبور دکل های فشار قوی برق از حريم اين محوطه تاريخی توسط وزارت نيرو، مقبره حکيم ابوالقاسم فردوسی، شاعر بزرگ ايران و شهر تاريخی توس را در معرض خطر قرار داده است.
شهر تاريخی ماسوله: بر اثر تخريب جنگل در اطراف آن و بی توجهی در خطر نابودی بر اثر جابجايی و ريزش کوه قرار گرفته است.
چهارباغ و ميدان نقش جهان اصفهان: بر اثر پروژه عبور مترو اصفهان از چهارباغ اين محوطه تاريخی در قلب اصفهان در معرض اسيب قرار دارد. با وجود اعتراض های بسيار از سوی حاميان ميراث فرهنگی مقامات دولتی و مسئولان شهری در اصفهان تاکنون به درخواست آنان پاسخ مثبتی برای تغيير مسير متروی اصفهان نداده اند. در همين حال، ساخت يک برج در ميدان نقش جهان، اين احتمال را افزايش داده است که سازمان يونسکو اين ميدان را در فهرست آثار در معرض خطر قرار دهد.
محوطه باستانی دوره عيلامی در شوش: بر اثر فعاليت های کشاورزی پيش از شناسايی و کاوش نابود شد. از اين محوطه با قدمت بيش از ۱۳۰۰ سال پيش از ميلاد، به عنوان يکی از محوطه های بسيار مهم ياد می شود.
معبد باستانی چغازنبيل: اين معبد تاريخی ۳۵۰۰ ساله بر اثر فعايت های اکتشاف نفت آسيب ديده و در صورت تداوم انفجارها برای اکتشاف ذخاير گاز و نفت نابود می شود.
مجمسه جمشيد جم و غار آدم: اين آثار که در محوطه کوه پرديس در استان بوشهر قرار دارند بر اثر فعاليت های شرکت های نفت و گاز در عسلويه در معرض آسيب قرار گرفته اند.
دشت باستانی مغان و محوطه اولتان قالاسی: محوطه ای تاريخی و ناشناخته در اطراف اردبيل که بر اثر فعاليت کارخانه ها و جمع آوری زباله در آن در معرض نابودی قرار دارد.
محوطه باستانی جيرفت: محوطه تاريخی طی سه سال و با هجوم صدها کاوشگر غير مجاز به آن غارت شد. به گفته منتقدان، بی توجهی متوليان ميراث فرهنگی و نهادهای دولتی سبب شد تا اغلب آثار اين محوطه تاريخی پيش از شناسايی مورد سرقت قرار گيرد.
محوطه باستانی خوزستان: محوطه ای که به گفته کارشناسان، ميراث دار تمدن کهن ايرانيان است. اين محوطه تاريخی در پی آغاز آبگيری سد کارون سه در حال به زير آب رفتن است.
توس و مقبره فردوسی: عبور دکل های فشار قوی برق از حريم اين محوطه تاريخی توسط وزارت نيرو، مقبره حکيم ابوالقاسم فردوسی، شاعر بزرگ ايران و شهر تاريخی توس را در معرض خطر قرار داده است.
شهر تاريخی ماسوله: بر اثر تخريب جنگل در اطراف آن و بی توجهی در خطر نابودی بر اثر جابجايی و ريزش کوه قرار گرفته است.
چهارباغ و ميدان نقش جهان اصفهان: بر اثر پروژه عبور مترو اصفهان از چهارباغ اين محوطه تاريخی در قلب اصفهان در معرض اسيب قرار دارد. با وجود اعتراض های بسيار از سوی حاميان ميراث فرهنگی مقامات دولتی و مسئولان شهری در اصفهان تاکنون به درخواست آنان پاسخ مثبتی برای تغيير مسير متروی اصفهان نداده اند. در همين حال، ساخت يک برج در ميدان نقش جهان، اين احتمال را افزايش داده است که سازمان يونسکو اين ميدان را در فهرست آثار در معرض خطر قرار دهد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر